Donderdag 19 juni was het zover: 20 jaar ROS’en – en dat vierden we samen! Tijdens Het Grootste Kennisfestival van Nederland in Deventer kwamen collega’s uit alle hoeken van het land bijeen voor een inspirerend ochtendprogramma vol reflectie, verdieping én vooruitkijken. Met trots, humor en een flinke dosis verbinding blikten we terug op twee decennia regionale ondersteuning én keken we naar de toekomst van ons netwerk.
"Samen weten we meer dan één": de kracht van ROS-coalities
Christine Sloetjes (Proscoop) opende de dag als dagvoorzitter met een warm welkom. Daarna was het Fimke Wiersma, voorzitter van de regiegroep en bestuurder bij Elaa, die in haar opening benadrukte wat we samen in handen hebben: “We hebben landelijke dekking. En we hebben regionale kracht.”
Ze riep iedereen op om elkaar op te zoeken, kennis te delen en gebruik te maken van de inmiddels opgebouwde infrastructuur binnen het ROS-netwerk. Ze liet zien hoe de ROS-coalities zijn georganiseerd en welke producten er zijn ontwikkeld, zoals de praatplaten bij RESV vorming ontwikkeld door Proscoop, die ondersteuning bieden bij het opzetten van regionale eerstelijnssamenwerkingsverbanden.
Quiz en kennisdeling: hoe goed ken jij de ROS’en?
Een feest is geen feest zonder spel. Met de “Kleurenquiz” werd onze kennis over de geschiedenis van de ROS’en op speelse wijze getest. Grote winnaar was Lowine van Schuylenburg van Zorgadvies Groningen, die niet alleen alle vragen goed had, maar ook wist dat er op dit moment precies 283 medewerkers bij de ROS’en werken!
Daarna gaven verschillende coalities een kijkje in hun keuken. Cindy Dekker (ZonH) en Elske de Ronde (Elaa), van de werkgroep Gezond Samenleven binnen de coalitie Verander- en Transitiemanagement, vertelden hoe zij landelijk kennis ontsluiten: “Omdat we landelijke dekking hebben, hebben we een enorme voorsprong. Je kunt de kennis die je hebt met elkaar delen. Duidelijk maken dat we vanuit dezelfde transitie werken.”
Leefstijlinitiatieven onder de loep
Myrtille Verhagen van Robuust lichtte de rapportage toe over leefstijlinitiatieven in de eerstelijnszorg die het ROS-netwerk maakte in opdracht van InEen. Het kwalitatieve onderzoek brengt niet alleen bestaande initiatieven in beeld, maar biedt ook concrete handvatten om leefstijlgericht werken verder te stimuleren. Myrtille: “Wat het extra waardevol maakt, is dat het ROS-netwerk dit samen heeft opgepakt. Dertien ROS’en weten samen meer dan één.”
Ecosystemisch werken: kijken met een andere bril
Jan Kamp (Reos) en Jacqueline Philipsen (Robuust) namen ons mee in het denken over netwerken vanuit een “ecosystemische bril” vanuit de coalitie Zorg voor Netwerken. Wat maakt een netwerk sterk, en welke rol speel jij als ROS daarin? Recent verscheen een whitepaper van het ROS-netwerk, waarin ROS’en als Elaa, Proscoop en Robuust hun ervaringen deelden met deze benadering.
Jacqueline benadrukte het belang van het vinden van balans in het begeleiden van netwerken: “Ik begeleid nu een netwerk dat nog niet goed georganiseerd is. Dan zit ik strak op de governance, maar ik mag de sociale verbinding niet uit het oog verliezen. Anders raakt men de motivatie kwijt.”
Ze riep op om terug te denken aan afgelopen week: wat heb jij in je netwerk gedaan? Uit de zaal kwamen inspirerende voorbeelden van hoe collega’s de ecosystemische bril al in de praktijk toepassen. Zo werd tijdens een recente ZonMw-sessie kennis gedeeld over hechte wijkverbanden (focus op inhoudelijke expertise en inspiratie). In Velp-Rozendaal wordt bewust gestuurd op het versterken van sociale relaties en het bouwen aan duurzame samenwerking. In Amsterdam wordt geëxperimenteerd met het betrekken van een woningbouwcorporatie als nieuwe partner (betrekken van een breder scala aan partners). En in de regio Utrecht worden ergotherapeuten actief met elkaar verbonden om functionele samenwerking te versterken.
Het bijbehorende kwadrant helpt je te duiden op welke as jouw netwerk sterk is, en waar juist nog kansen liggen voor groei.
Werken in de wijk: geworteld en onafhankelijk
Jolanda Fritsma van Zorgadvies Groningen nam ons mee in de coalitie “Samenwerken in de Wijk” en begon met een persoonlijk verhaal. “Mijn moeder is bedlegerig geworden. Dat betekent: schakelen met maaltijdvoorziening, wijkverpleging, huishoudelijke hulp. En toch denk ik: het kan beter. Mijn droom is dat de buurt echt met elkaar in gesprek is.”
Ze riep op tot het betrekken van onverwachte partners zoals woningbouwverenigingen en lokale ondernemers. “Wij als ROS’en hebben het overzicht. We zijn onafhankelijk, kennen de wijken en zijn geworteld. Dáár ligt onze kracht.” De coalitie wil de goede voorbeelden en de geleerde lessen delen. Voor meer informatie, kijk op: Samenwerken in de wijk Informatie
Neanderthalerlogica voor een betere toekomst
Als uitsmijter gaf Rudie van den Berg (Proscoop) ons een frisse en humorvolle kijk op 20 jaar ROS’en én de toekomst. Ze liet zien hoe het jargon vaak nodeloos ingewikkeld is – en vertaalde het met een knipoog naar ‘Neandertaal’:
- Transformatie = het is nu dit, en het wordt dat.
- Positieve gezondheid = lekker leven.
- Regionale samenwerkingsafspraken = ik spreek wat af met jou op een groot stuk land.
- Datagedreven besluitvorming = één en één is twee.
Zij sloot af met haar Neanderthaler slogan voor een toekomstbestendige ROS:
“De ROS is geen paard, maar werk voor jou en mij, voor nu en straks, voor zorg én voor wel én voor zijn!
Klaar voor wat er komt.”
Verdieping, verbinding en vertrouwen
De ochtend werd afgesloten met een lunch vol nieuwe ontmoetingen, geanimeerde gesprekken en hernieuwde inspiratie. Daarna verspreidden we ons over het Kennisfestival, waar nog veel meer ideeën en inzichten op ons wachtten.
De rode draad van deze dag? Samen weten we meer, kunnen we meer en bereiken we meer. Het ROS-netwerk staat sterker dan ooit. Met onze voeten in de regio, onze ogen op de toekomst, en onze handen ineen.