Vanaf 2018 is de beroepsgroep ergotherapeuten officieel een klantgroep van de ROS’en. Een goed moment om nader kennis te maken met deze beroepsgroep. ROS Friesland sprak met Aline Lindeboom-Leijenhorst, ergotherapeut bij ZuidOostZorg en medeauteur van het onlangs gepubliceerde boek ‘Profiel Specialisatie Ouderentherapeut’.
Geriatrie in de ergotherapie
Ook in de ergotherapie ontstaat een specialisatie gericht op ouderen. Een landelijke adviesraad van Ergotherapie Nederland heeft onlangs een profielschets opgesteld voor de ouderenergotherapeut. Aline was een van de schrijvers. “Op basis van deze profielschets komt er een opleiding waarin je je kunt specialiseren tot ouderenergotherapeut. Een mooie ontwikkeling die veel kan bijdragen aan integrale ouderenzorg. Ouderenergotherapie is toch echt wel een vak apart.”
Vol trots vertelt Aline over haar vak. “De meerwaarde van de ergotherapeut in de zorg voor kwetsbare ouderen en hun sociale netwerk is vooral dat wij de zelfredzaamheid bevorderen, waarmee we bepaalde zorg kunnen voorkomen. Ons uitgangspunt daarbij is de hulpvraag van de cliënt; wat zou de cliënt graag (weer) willen kunnen? Waar zitten de knelpunten op een dag en waar wil je wat aan doen?”
Bevorderen zelfredzaamheid
Er is nog veel onbekendheid met ergotherapie. “Ik word vooral ingezet door een groep huisartsen en wijkverpleegkundigen die al eerder ervaring hebben opgedaan met ergotherapie.” Toch ziet Aline een grotere rol weggelegd voor ergotherapeuten in de ouderenzorg. “Het is zo belangrijk dat een oudere zoveel mogelijk zelfstandig kan functioneren. Vaak kunnen hele kleine aanpassingen in huis of handige apps grote gevolgen hebben voor de zelfredzaamheid van mensen.”
Ook voor wijkverpleging en mantelzorg
“Naast cliënten, adviseer ik ook collega’s in de thuiszorg. Dan kijk ik bijvoorbeeld mee hoe ze een cliënt het beste kunnen douchen. Het komt regelmatig voor dat ik de cliënten zo kan adviseren dat ze weer zelfstandiger zijn en daardoor minder thuiszorg nodig hebben. Ook is er een toenemende vraag van mantelzorgers. Wij kunnen ze adviseren over hoe ze hun naaste het beste kunnen ondersteunen.”
Samenwerking met sociaal domein
Waar de samenwerking met gebiedsteams en zorgverleners af en toe met moeite tot stand komt, werkt Aline heel nauw samen met het gebiedsteam. “De samenwerking met WMO-medewerkers is jaren geleden al ontstaan en nog steeds hebben wij elkaar echt nodig. Als ergotherapeut geef ik vaak advies over hulpmiddelen en aanpassingen in huis.”
Voor cliënten met zowel fysieke als cognitieve problemen
Bij ergotherapie denken mensen vaak aan cliënten met fysieke problemen. Echter ook voor cliënten met cognitieve problemen kunnen zij veel betekenen. “Laatst was er een mevrouw met cognitieve problemen die graag weer wilde koken, maar ze was snel afgeleid. Ik heb haar toen geholpen met een stappenplan. Uiteindelijk kan ze hierdoor weer zelf haar eten bereiden! Daar word ik zo blij van!”
E-health en domotica
Als je het hebt over ergotherapie, dan heb je het ook over domotica. “De huidige ergotherapeuten zijn hier niet mee opgeleid. Tegenwoordig wordt hier tijdens de opleiding wel veel aandacht aan besteed. Hoewel domotica veel kansen biedt, hangt er vaak wel een flink prijskaartje aan. Ik zoek daarom vaak naar simpele huis-tuin-en keuken-oplossingen. Ik maak daarnaast in toenemende mate gebruik van apps die voor de cliënt als hulpmiddel kunnen dienen bij het dagelijkse functioneren.”
Toekomst ergotherapie
“Het aantal ouderen neemt de komende jaren toe en daarmee ook de zorgvraag. We merken dat de vraag naar ergotherapie daardoor ook toeneemt. Toch is het belangrijk dat er meer aandacht komt voor ons vakgebied. Het is voor mensen zo belangrijk om zoveel mogelijk zelfstandig hun dag in te vullen, wij kunnen daarbij ondersteunen. Ook nu de druk op de thuiszorg en mantelzorg toeneemt, kunnen wij als ergotherapeut helpen hun taken te verlichten of zelfs te minimaliseren.”